Cửa bức bàn nhà gỗ cổ truyền việt nam
Cửa bức bàn nhà gỗ cổ truyền một nét đặc sắc và là đểm nhấn trong kiến trúc nhà gỗ cổ truyền chính là cửa bức bàn. Nhắc đến cửa bức bàn là chúng ta liên tưởng ngay đến nhà gỗ cổ truyền và ngược lại. Cửa bức bàn Là bộ phận quan trọng không thể thiếu trong nhà gỗ cổ.
Ngoài ý nghĩa bảo vệ ngôi nhà cổ được ví như đôi mắt cuả ngôi nhà. Cửa bức bàn còn thể hiện gu thẩm mỹ riêng của gia chủ. Cũng như những thông điệp mà gia chủ muốn gửi gắm lên trên cửa bức bàn. Thông qua những nét đục chạm đặc sắc thủ công bằng tay.
Cấu tạo cửa bức bàn nhà gỗ cổ truyền:
Thông thường cửa bức bàn được làm theo dạng cửa 2 cánh,4 cánh,6 cánh. Nhưng thông dụng nhất vẫn là cửa 4 cánh. Cấu tạo cửa bức bàn được chia làm 4 bộ phận chính:
Cánh cửa:
Cánh cửa bức bàn được chia thành 5 phần bao gồm 2 tấm lá cửa lớn.(dạng tấm pano có kích thước lớn và 3 lá cổ có kích thước nhỏ hơn).
Lá cổ được chia làm 3 khoang,khoang trên cùng, khoang chính giữa, khoang cuối cùng của phần cánh. Trên lá cổ được chạm hoa văn đặc sắc.
Nằm xen giữa 3 lá cổ là 2 pano được chạm khắc tỷ mỉ với nhiều mẫu hoa văn vô cùng độc đáo.
Cối cửa:
Vì là loại cửa làm bằng gỗ rất nặng, nên thay vì sử dụng những bản lề kim loại. Cửa bức bàn lại sử dụng cối quay cửa giúp liên kết các cánh với nhau.
Cối cửa giúp cho phần cánh không bị xệ xuống theo thời gian, ngoài ra khi tháo lắp cửa. Cũng dễ dàng hơn mỗi khi nhà có công việc.
Khóa cửa:
Đảm bảo an toàn cho nhà gỗ cổ,được dung thay thế cho then cửa bằng gỗ. Chất liệu khóa rất đa dạng nhưng phổ biến nhất vẫn là chất liệu đồng nguyên khối. Ngoài ra khóa còn được làm bằng kim loại,thép không gỉ,inox 304,inox 316.
Chốt cửa:
Là phần bảo vệ ngôi nhà từ bên trong,có chức năng tương đương khóa cửa. Chốt cửa được cấu tạo từ các then bằng gỗ,được liên kết thông qua ngưỡng cửa và cánh cửa.
Cửa bức bàn có mấy loại
Trong các công trình nhà gỗ cổ truyền, cửa bức bàn thường được phân ra thành 2 loại cửa chính đó là:
Cửa bức bàn ghép
Cửa bức bàn ghép được ghép từ những tấm pano đặc. Mẫu cửa ghép này tạo sự kín đáo và riêng tư cho gia chủ.
Trên những cánh cửa thường được chạm khắc họa tiết cầu kỳ thủ công bằng tay. Tạo điểm nhấn và ấn tượng đầu tiên khi bước vào nhà.
Cửa bức bàn thượng song hạ bản
Là mẫu cửa được chia thành 2 dạng.ở cánh cửa phía dưới là dạng tấm pano đặc có chạm khắc hoa văn. Điểm khác biệt lớn nhất đó là phần cánh cửa phía trên được làm theo dạng song tiện. Với các con song đan xen đều nhau tạo sự thông thoáng,thanh thoát và đối lưu không khí tốt hơn.
Cửa thượng song hạ bản đối với các gia đình sinh sống trong các khu vực bụi bặm. Thì phía trên cánh bằng song tiện có thể lắp tấm nhựa meca hoặc kính cường lực. Để che chắn, và vẫn đảm bảo có ánh sang tự nhiên lọt vào nhà.
Hoa văn trên cửa bức bàn nhà gỗ cổ.
Nét đặc sắc và độc đáo nhất trên cửa bức bàn đó là hoa văn chạm khắc. Ngoài tạo ra những bức tranh sống động có độ thẩm mỹ cao. Hoa văn trên cửa còn thể hiện phong cách và gu thẩm mỹ của gia chủ. Đồng thời cũng là nơi gửi gắm những thông điệp riêng của gia chủ vào những tác phẩm đục chạm.
Thông thường hoa văn trên cửa bức bàn được chia làm 2 loại. Loại đục máy CNC và loại cửa đục tay thủ công. So với đục máy thì cửa đục bằng tay sẽ có hồn hơn. Diễn tả chân thực và nhấn nháy nông sâu,thẩm mỹ cao hơn. Tuy nhiên loại cửa này sẽ có giá thành cao hơn do mất nhiều công đục chạm tỷ mỉ.
Một số dạng hoa văn điển tích trên cửa bức bàn:
Mẫu hoa văn tứ quả cửa bức bàn nhà gỗ cổ
Hoa văn tứ quả bao gồm 4 loại quả là đào,lê,thủ ,lựu, mỗi loại quả lại có ý nghĩa riêng. Quả đào tượng trưng cho sự trường thọ, quả lê tượng trưng cho sự thành đạt. Quả phật thủ hình dáng giống bàn tay Phật tượng trưng cho sự che chở. Còn quả lựu với ý nghĩa đông con nhiều cháu.
Mẫu hoa văn tứ linh Long-Ly –Quy-Phượng:
Tứ linh hay còn gọi là Long – Lân – Quy – Phụng là bốn linh vật có sức mạnh phi thường tượng trưng cho trời đất. Được người xưa tạo ra từ bốn phương trời. Đại diện cho 4 nguyên tố chính của trời đất nước, lửa, đất và gió. Mẫu hoa văn này thường được sử dụng nhiều hơn trong các công trình Đình,Đền,Chùa.
Mẫu hoa văn tứ quý:
Hoa văn tứ quý bao gồm 4 loại cây tùng – cúc – trúc – mai tượng trưng cho 4 mùa xuân – hạ – thu – đông. Hình ảnh những loài cây đục chạm trên phần pano phía dưới cửa bức bàn trong trạng thái tươi tốt và rực rỡ nhất. Hoa văn không chỉ đẹp mà còn thể hiện sự may mắn. Phú quý ,mang lại may mắn,tài lộc đến cho chủ nhân.
Mẫu hoa văn ngũ phúc lâm môn:
Hoa văn này đục chạm phần pano phía trên của cửa bức bàn với hình tượng 5 con dơi bay vòng quanh chữ Phúc.
Hoa văn thể hiện mong ước của con người, mong rằng trong đời sống. Hưởng được 5 phúc phần: Phúc – Lộc – Thọ – Khang – Ninh.
Mẫu hoa văn đông bích đồ thư:
”dịch nghĩa là phủ phía đông có ông thầy đồ đang dậy học trò. Cảnh tích này miêu tả rõ nét 1 gia đình đầm ấm vui vẻ và gia phong nề nếp. Đề cao việc học hành,thi cử. Hoa văn thường được chạm khắc ở phần cánh cửa pano phía dưới.
Tùng hạc diên niên
Tùng Hạc diên niên (Tùng Hạc đồng xuân) với thông điệp chứa đựng ý nghĩa của khí tiết thanh cao, trí tuệ sáng suốt. Thể hiện biểu tượng của sự trường thọ và gắn bó vững bền vĩnh cửu. Ngoài hai hình tượng cây Tùng và chim Hạc, hai chữ Hán Việt “diên niên” có nghĩa là lâu năm cũng mang ý nghĩa về trường thọ, an lạc.
Thuận buồm xuôi gió
“Thuận buồm xuôi gió” mang hàm ý, chúng ta luôn nhận được sự tác động thuận lợi từ bên ngoài, sự may mắn để tiến tới được mong muốn, ước nguyện hay mục tiêu đặt ra trong công việc và trong cuộc sống.
Vinh Quy Bái Tổ
Tích vinh quy bái tổ được biết đến như một thông điệp mang ý nghĩa truyền thống “uống nước nhớ nguồn”, “ăn quả nhớ kẻ trồng cây” nhằm tưởng nhớ đến những công lao to lớn của những người đã có công ơn sinh thành, dưỡng dục chúng ta nên người.
Vai trò của cửa bức bàn nhà gỗ cổ truyền
Sử dụng thuận tiện:
Dễ dàng vận chuyển,tháo lắp khi nhà có công việc.
Bảo vệ an ninh cho ngôi nhà:
Cánh cửa vững chắc giúp cho mọi người sống trong nếp nhà gỗ cảm giác được sự an toàn. Khi tránh khỏi các tác động của thời tiết như nắng nóng, mưa gió. Bên cạnh đó, cửa chắc chắn còn giúp chống trộm cắp.
Điều hòa ánh sáng và thông gió:
Cửa giúp gia đình chủ động điều hòa ánh sáng cùng gió vào trong nhà. Nếu như quá nhiều nắng, gió có thể khép các cánh cửa lại để hạn chế. Hoặc để nhà đón nhận được nhiều nắng gió sẽ mở các cánh cửa ra.
Gia tăng sự bền chắc trong kết cấu nhà:
Cửa bức bàn còn giúp cho kết cấu nhà gỗ cổ truyền vững chãi, chắc chắn. Các cánh cửa làm bằng gỗ to, cứng cáp giữa có kết cấu nhà ổn định và không bị sập xệ theo thời gian.
Tăng tính thẩm mỹ cho căn nhà:
Ngôi nhà với hàng cửa bức bàn đục chạm độc đáo khiến cho không gian trở nên sống động, đẹp mắt.
Vật liệu làm cửa bức bàn nhà gỗ cổ
Có rất nhiều loại vật liệu gỗ để làm cửa bức bàn. Phổ biến như gỗ lim lào,gỗ lim tali nam phi,gỗ gõ đỏ,gỗ mít,gỗ dâu nam phi…
Thông thường vì cửa bức bàn là bộ phận nằm ở phía ngoài. Có tác dụng che chắn như những bình phong.tiếp xúc với thời tiết. Do đó cửa thường được chọn những loại gỗ có độ bền cao. Nhằm đảm bảo tuổi thọ và độ bền đẹp theo thời gian.
Mặt khác cửa bức bàn cũng là điểm nhấn của ngôi nhà cổ nên thường được lựa chọn. Các chất liệu gỗ quý hiếm để gia công,chế tác.
Một số vật liệu gỗ để làm cửa bức bàn:
Gỗ gõ đỏ cửa bức bàn nhà gỗ cổ
Gỗ gõ đỏ với màu nâu đỏ đặc trưng, vân gỗ sáng và rõ nét và đặc biệt. Rất chắc chắn thích hợp để làm cửa bức bàn.
Gỗ lim tali cửa bức bàn nhà gỗ cổ
Là loại gỗ nhập khẩu từ Nam Phi, gỗ lim tali có sắc nâu sang trọng cũng độ cứng rắn không kém gì gỗ gõ đỏ. Sẽ là một sự lựa chọn phù hợp cho cửa nhà cổ truyền. Ngoài ra, trên thân gỗ lim có những đường vân đẹp mắt tạo hình sóng, hình mây, hình núi. Khi làm cửa sẽ hết sức thẩm mỹ.
Gỗ dâu nam phi cửa bức bàn nhà gỗ cổ
Trong những năm gần đây gỗ dâu nam phi được sử dụng khá nhiều trong thi công nhà gỗ cổ truyền. Loại gỗ này có giá thành rất tốt,màu sắc vàng óng rất đẹp. Cửa bức bàn gỗ dâu giúp gia chủ tiết kiệm được khá nhiều chi phí.
Kích thước cửa bức bàn nhà gỗ cổ truyền
Kích thước của cửa bức bàn phụ thuộc vào một số yếu tố như. Chiều cao dạ tàu nhà,kích thước bước gian của từng nhà.
Từ các thông số về dạ tàu và bước gian để chia tỷ lệ kích thước của bức bàn sao cho hài hòa,cân đối. Thông thường cửa sẽ được lấy theo kích thước lỗ ban, với các kích thước vào cung đẹp.
Cách lắp cửa bức bàn nhà gỗ cổ
Cửa bức bàn sẽ là bộ phận lắp dựng sau cùng của nhà gỗ cổ truyền, sau khi công trình đã gần hoàn thiện Cách lắp cửa bức bàn như sau :
Lắp cối quay cửa bức bàn nhà gỗ cổ
Người thợ lắp dựng sẽ khoan đục quang cửa bên trong nhà và ngưỡng cửa bên dưới để tạo các cối quay. Lắp các cối quay bằng kim loại vào ổ.Khoảng cách giữa các cối phải đảm bảo hợp lý để khi lắp cửa đảm bảo không bị lọt sang.
Lắp cửa bức bàn nhà gỗ cổ
Luồn tai cửa vào mộng ở quang cửa trước ở phía trên sau đó để cửa vuông góc với ngưỡng,luồn nhẹ vào cối quay phía dưới,lưu ý phải nhẹ nhàng để tránh xước sát mặt ngưỡng.hai cánh cửa ở giữa một gian sẽ được lắp dựng trước,sau đó đến 2 cánh bên.
Kiểm tra cửa bức bàn nhà gỗ cổ
Các cánh cửa sau khi được lắp phải đảm bảo được tính thẩm mỹ, chức năng đóng mở hoạt động tốt đúng cách.Đảm bảo kín đáo,an toàn.
Làm cửa bức bàn nhà gỗ ở đâu?
Nhà gỗ xứ đoài là một gia đình làm nghề gia truyền lâu năm. Tính đến thời điểm này đã là đời thứ 3 theo nghề dựng nhà gỗ cổ truyền.
Đứng đầu là nghệ nhân Nguyễn Đình Tĩnh,người đã gắn bó với nghề từ năm 17 tuổi. Với kinh nghiệm và tâm huyết. Đến nay đã ngoài 60 tuổi ông vẫn miệt mài với nghề gia truyền của cha ông truyền lại.
Kết hợp với đó là thế hệ các con,các cháu trong gia đình,các bác các chú thợ kinh nghiệm. Tâm huyết,tay nghề cao đều là anh em trong gia đình nhà gỗ xứ đoài.
Thế mạnh của nhà gỗ xứ đoài
Là gia đình làm nghề nên thi công trực tiếp không qua trung gian. Với phương châm”mục sở thị”đến tận nơi,làm tận gốc. Nhà gỗ xứ đoài khuyến khích khách hàng gần xa đến tham quan trực tiếp nhà xưởng. Tham quan nhà mẫu thực tế để trải nghiệm và có cái nhìn sâu hơn về nhà cổ.
+ Khâu lựa chọn,kiểm định gỗ khắt khe. Sẻ sấy chuẩn chỉ đảm bảo thẩm mỹ và độ bền cao cho công trình.
+ Sàm đóng chau chuốt,cẩn thận,kín đáo,đục chạm sắc nét,hoàn thiện kỹ càng,nhẵn nhọi. Đội ngũ thợ đục,chạm khắc đều là các thành viên con cháu trong nhà theo học nghề từ nhỏ.
+ Máy móc trang thiết bị tối tân,dàn cầu trục trọng lượng lớn đảm bảo tiến độ thi công. Mặt bằng nhà xưởng rộng dãi với 2 xưởng chính thi công và 1 xưởng phun sơn hoàn thiện.
+ Bảo hành công trình theo hợp đồng,với mỗi một nếp nhà là một đứa con tinh thần. Ngoài thi công nhà cổ,nhà gỗ xứ đoài còn nhận làm công nhà cổ. Bảo tồn trùng tu nhà cổ,tôn tạo di tích. Thi công Đình,Chùa trên cả nước.
Liên hệ nhà gỗ xứ đoài
Mọi thông tin về cổng nhà 5 gian hay các hình thức nhà cổ khác,chất liệu khác. Xin quý khách vui long liên hệ:
Nhà gỗ xứ đoài 1: Đường phúc lợi Khu công nghiệp làng nghề mộc truyền thống. Xã canh nậu-huyện thạch thất-tỉnh hà tây cũ
Nhà gỗ xứ đoài 2: Đường bắc đám sào Khu công nghiệp làng nghề mộc truyền thống. Xã canh nậu-huyện thạch thất-tỉnh hà tây cũ
Điện thoại LH: 0936.184.333 _ Mr. Tiến hoặc 08.3773.6565_ Nghệ nhân: Nguyễn Đình Tĩnh
Nhà gỗ xứ đoài___Vang vọng tiếng xưa…